کنترل پایداری خودرو (ESP)

یکی از پردغدغه‌ترین مسائل مربوط به خودرو، بحث امنیت آن است؛ خصوصا در شرایطی که رانندگی نسبتا سخت‌تر می‌شود. گردش سریع فرمان به‌خصوص سر پیچ‌ها یا در مسیرهای لغزنده و همچنین ترمزهای ناگهانی از مواردی هستند که سبب می‌شوند راننده گاهی کنترل فرمان خودرو را از دست بدهد و متأسفانه نتایج ناخوشایندی به بار بیاید. این موضوع باعث شده تا مهندسان یک سامانه کمکی به نام “سیستم کنترل پایداری خودرو” را ابداع کنند و آن را بر روی اکثر خودروهای امروزی نصب کنند. این اقدام باعث کاهش قابل توجهی در احتمال انحراف، تصادف و صدمات جانی و مالی ناشی از حوادث خودرویی شده است.

در این مقاله، به بررسی سیستم کنترل پایداری خودرو ESP میپردازیم. با آرتمیس ترانس همراه باشید.

شرکت آرتمیس ترانس وارد کننده انواع کامیون وکشنده بوده و خدمات خرید کامیون پلاک گرجستان و خرید کامیون پلاک ملی و همچنین خرید کامیون ولوو را در بالاترین سطح ارائه می دهد.

برای دریافت مقالات بیشتر در حوزه کامیون و کشنده صفحه وبلاگ آرتمیس ترانس را مشاهده کنید.

سیستم کنترل پایداری خودرو (ESP)

در گذشته که تکنولوژی در این حد پیشرفت نکرده بود تعداد زیادی تصادف در جاده ها به دلیل لغزندگی و کمبود چسبندگی خودروها به سطح جاده و انحراف آنها از مسیر وقوع می‌پذیرد. این مشکل باعث شد که متخصصان و مهندسان صنعت خودرو به فکر ایجاد یک سیستم برای کاهش انحراف و عدم پایداری خودروها، به‌ویژه در شرایط خیس و هنگام دور زدن با سرعت بالا، بیفتند.

پس از توسعه و تولید برخی از سیستم‌های اولیه پیشرفته توسط شرکت‌های مختلف، در دهه 90 میلادی سرانجام شرکت بنز به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو، سیستم کنترل پایداری ESP را بر روی خودروهای خود نصب کرد. این سیستم پایداری به طور مداوم بهبود یافت و نمونه‌های پیشرفته‌تر آن در سال‌های بعد به فهرست امکانات ایمنی خودروهای مختلف اضافه شدند.

عملکرد سیستم کنترل پایداری (ESP)

این سیستم با توجه به داده‌هایی که از سنسورها به کامپیوتر مرکزی خودرو ارسال می‌شود، قادر است انحراف و عدم پایداری خودرو را تشخیص داده و اطلاعات مربوطه را به واحد کنترل الکترونیکی (ایسیو) ارسال کند. در این لحظه، سیستم کنترل پایداری خودرو تحت نظارت ایسیو وارد عمل می‌شود و با تنظیم چرخش تایرها از طریق اعمال نیروی ترمز، انحراف خودرو را کاهش داده و آن را به وضعیت اولیه بازمی‌گرداند. این عمل باعث افزایش پایداری و چسبندگی خودرو می‌شود و خطر انحراف و تصادف به حداقل ممکن کاهش می‌یابد.

اجزای مختلف سیستم کنترل پایداری (ESP)

اجزای اساسی سیستم کنترل پایداری عبارتند از:

حسگر سرعت دوران چرخ‌ها:

این حسگرها به کمک داده‌هایی که از سرعت چرخ‌ها بدست می‌آورند، میزان چرخش و انحراف خودرو را تشخیص می‌دهند.

حسگر کنترل yaw جهت:

این حسگرها برای تشخیص میزان انحراف خودرو از مسیر اصلی و جلوگیری از انحراف استفاده می‌شوند. در واقع سنسور yaw اطلاعات مربوطه را مرتبط به انحراف را به سیستم ایسیو که همان سامانه پردازشگر اصلی می فرستد. سیستم ایسیو با توجه به اطلاعاتی که از قبل در حافظه خود دارد براساس شرایط و شدت انحراف ماشین سامانه ترمز ای بی اس را فعال می کند و روی تمام چرخ های ماشین به صورت جداگانه نیروی ترمز متفاوتی را اعمال می کند.

سامانه ترمز ضدقفل ABS:

این سیستم با جلوگیری از قفل شدن چرخ‌ها در هنگام ترمز کردن، کنترل بهتری بر روی خودرو را فراهم می‌کنند.

حسگرهای کنترل زاویه فرمان:

این حسگرها به کمک داده‌هایی که از زاویه فرمان بدست می‌آورند، به سیستم کمک می‌کنند تا وضعیت فعلی خودرو را تحلیل کند.

کامپیوتر مرکزی خودرو ECU:

این بخش مسئول پردازش و تحلیل داده‌هایی که از حسگرها جمع‌آوری می‌شود است و تصمیمات لازم برای کنترل پایداری خودرو را اتخاذ می‌کند.

سیستم کنترل کشش (TCS) و تفاوت آن با (ESP)

سیستم کنترل کشش و سامانه کنترل پایداری دو مفهوم کاملا متفاوت هستند که برخی از افراد این دو را به اشتباه یکی می دانند. سیستم کنترل کشش در واقع یک سیستم ضد هرزگردی تایرها است که جلوی لغزش آنها را می‌گیرد.

به عنوان مثال، زمانی که در فصل زمستان در یک جاده لغزنده حرکت می‌کنید، احتمال هرزگردی تایرها به شدت افزایش می‌یابد. با وجود سیستم کنترل هرزگردی، این شرایط نمی‌تواند تاثیر زیادی بر رانندگی شما داشته باشد و خودرو کمتر دچار لغزش می شود.

در واقع این مدل سیستم با جلوگیری از گردش بیهوده چرخ ها در جای خود باعث چسبندگی ماشین و خودرو در مسیر افزایش می یابد و در واقع از آن به عنوان یک سامانه مکمل برای سیستم کنترل پایداری می توان یاد کرد.

مزایای سیستم کنترل پایداری

بدون شک، یکی از مهمترین فواید سیستم کنترل پایداری، افزایش ایمنی و پایداری خودرو در شرایط لغزنده است. اگر این سیستم وجود نداشته باشد، احتمال انحراف خودرو، به ویژه زمانی که روی یک مسیر خیس یا جاده برفی حرکت می‌کنید، به شدت افزایش می‌یابد و خطر تصادف نیز بیشتر می شود. از این رو، سیستم کنترل پایداری به عنوان یک فناوری حیاتی می‌تواند زندگی و ایمنی سفرهای رانندگی را بهبود بخشد و از وقوع حوادث جلوگیری کند.

طبق آمارهای اعلام شده از سوی سازمان های متصدی با استفاده از این سیستم پایداری 35 الی 55 درصد از تصادفات جلوگیری می کند.

خودرو های داخلی و سیستم پایداری!!

متاسفانه اکثریت خودروهای ساخت داخل فاقد سیستم کنترل پایداری یا همان ESP می باشد. اما برخی خودروهای جدید مثل تارا و یا مونتاژی های چینی در حال حاضر این سیستم را دارند.

سوالات متداول

آیا سیستم ESP معایب هم دارد؟

در شرایط خاص، بله. مثلا این سیستم می‌تواند در رانندگی آفرود اختلال ایجاد کند یا بر عملکرد رانندگان در مسابقات رانندگی تأثیر منفی بگذارد.

کدام خودروهای داخلی مجهز به سیستم کنترل پایداری هستند؟

خودروهای دنا پلاس نسخه اتوماتیک، رانا، پژو ۲۰۷ اتوماتیک و تارا

کلام آخر

یکی از مهم‌ترین آپشن‌ها برای حفظ جان و سلامت راننده و سایر سرنشینان خودرو، سیستم کنترل پایداری خودرو است که از بروز تصادفات و حوادث ناگوار در زمان رانندگی جلوگیری می‌کند. این سیستم یکی از استانداردهای اجباری در ساخت خودروهای مختلف در اکثر کشورهای جهان است، هرچند که در ایران هنوز این سیستم آپشن لوکسی به‌حساب می‌آید و بسیاری از ماشین‌های جدید فاقد این سیستم هستند. ممنون از همراهی شما…